อารมณ์ต่าง ๆ ที่เกิดขึ้น เขาเรียกว่าเป็นสิ่งที่ทำให้จิตฟุ้งซ่าน
เมื่อจิตใจฟุ้งซ่านจิตใจก็ไม่เป็นสมาธิ
เมื่อจิตใจไม่เป็นสมาธิจิตใจก็ขาดสติ
เมื่อจิตใจขาดสติจิตใจก็ขาดปัญญา แล้วมันก็ขาดกันเป็นแถว ๆ

แต่เมื่อไรเรามีสมาธิ เมื่อนั้นเราก็มีสติ เมื่อมีสติมันก็มีปัญญา มีปัญญาแล้วก็ทำงานการก็ดีคล่องตัว หรือจะไปติดต่อพูดกับใครมันก็สดชื่น สามารถพูดให้มันเป็นสิ่งที่สำเร็จประโยชน์ได้

เพราะฉะนั้นพระพุทธองค์จึงได้ย้ำนักย้ำหนาว่า “สะจิตตะปะริโยทะปะนัง”
ทำจิตให้เป็นสมาธินะ ทำสมาธิให้จิตผ่องใส

เรื่องของการทำสมาธินี่เป็นเรื่องที่เราจะต้องมีประจำตัวของเรา แต่ก็ไม่จำเป็นที่ว่าเราจะต้องไปทำหมดวันหมดคืน ไม่ใช่อย่างนั้น
ครั้งนึงก็ ๕ นาที ๑๐ นาที ถ้าจะทำวิทิสาสมาธิก็ ๕ นาทีเท่านั้นต่อครั้ง แล้วถ้าหากจะทำให้มากกว่านั่นก็ ๓๐ นาทีก็ใช้ได้แล้ว
วันนึงก็จะทำซักครั้งนึง ๒ ครั้งก็แล้วแต่ เท่านั้นก็พอใช้แล้ว เขาเรียกว่าเหลือใช้
ถ้าหากว่าทำครั้งนึงนี่มันแค่จะพอใช้ มีเก็บนิดหน่อย
ถ้าหากว่าทำ ๒ ครั้งนี่มันจะมีพลังจิตให้เราเก็บได้เยอะกว่า
แต่เมื่อเราไม่สามารถที่จะทำได้เยอะ ทำได้ครั้งเดียวนี่ก็ถือว่ายอดแล้ว

หลวงพ่อจะระดับให้ฟังว่า ก่อนที่เราทำสมาธินี่มันจะมีอารมณ์เยอะ พอมีอารมณ์เยอะจิตมันก็ไม่เป็นสมาธิ
พอเรานึกพุทโธปั๊บนี่ อารมณ์ตั้งร้อยแปดมันหายไปเหลืออารมณ์เดียวคือพุทโธ นั่นแหละคือตัวสมาธิกำลังจะเกิด
พอเราพุทโธไปไม่ซักเท่าไร นิดหน่อย จิตมันก็เป็นหนึ่งแล้ว
พอจิตเป็นหนึ่งแล้วจิตมันก็ผลิตพลังจิต
พอมันผลิตพลังจิตได้แล้วมันก็เก็บไว้ที่จิตของเรา จะเก็บไว้ทีละน้อย ๆ ดีกว่าเราไม่ได้เลย อย่างนี้เป็นต้น

เมื่อเราเก็บพลังจิตไว้ได้มาก บุญก็ใช่ วาสนาก็ใช่ บารมีก็ใช่ ที่จะไปอยู่ที่พลังจิตนั้น แล้วก็จะเป็นนิสัยปัจจัยให้แก่ตัวของบุคคลผู้นั้นได้เป็นอย่างดี ได้รับมนุษย์สมบัติ ได้รับสวรรค์สมบัติ ได้รับนิพพานสมบัติด้วย

มนุษย์สมบัติเมื่อเราเกิดมาเป็นมนุษย์ก็สมบูรณ์
สวรรค์สมบัติ เราเกิดในชั้นเทพเราก็มีเรียกว่าปราสาททิพย์
เมื่อพลังจิตพอเพียงแล้วก็ไปถึงซึ่งนิพพานก็ไปถึงบรมสุข อย่างนี้เป็นต้น

เพราะฉะนั้นการที่เราจะพัฒนาตัวของเราเองนั้นอยู่ตรงที่เราทำสมาธินี่เอง ที่จะสามารถทำให้ชีวิตของเรานี่มีความเป็นค่า คือมีค่าอย่างมหาศาล

จากหนังสือ ธรรมะรุ่งอรุณ ๔ หน้าที่ ๑๐๕
พระธรรมมงคลญาณ (พระอาจารย์หลวงพ่อวิริยังค์ สิรินฺธโร)

สวนพนาสนธิ์ ๓/ป่าพนาสนธิ์-แบ่งปัน
สุขาปฏิปทาขิปปาภิญญา

๖๐.๐๗.๓๑