ธรรมะสวัสดี – วิชชา อวิชชา
วิชชา อวิชชา
วิชฺชา อุปฺปตตํ เสฏฺฐา บรรดาสิ่งที่งอกงามขึ้นมา วิชชาประเสริฐสุด
เทวดาทูลถามว่า “บรรดาสิ่งที่งอกขึ้นนั้น อะไรหนอประเสริฐสุด ?”
เทวดาตนหนึ่งตอบก่อนว่า “ข้าวกล้าประเสริฐสุด” แต่พระพุทธเจ้าตรัสตอบด้วยภาษิตนี้
วิชชาในที่นี้หมายถึงปัญญาในมรรค ๔ คือโสดาปัตติมรรคญาณ เป็นต้น วิชชานี้เมื่อเจริญแล้ว ทำให้อกุศลธรรมทั้งปวงถูกกำจัดไป
อวิชฺชา นิปตตํ วรา บรรดาสิ่งที่โรยรา อวิชชาหายไปเป็นดีที่สุด
เทวดาทูลถามว่า “บรรดาสิ่งที่โรยรา (ตกไป) อะไรประเสริฐ ?”
เทวดาตนหนึ่งตอบว่า “ฝนประเสริฐสุด” แต่พระพุทธเจ้าตรัสตอบด้วยภาษิตนี้
อวิชชา ได้แก่ ความไม่รู้แจ้ง (ธรรมที่ตรงข้ามกับวิชชา บางทีเรียกโมหะ) จัดเป็นมูลแห่งวัฏฏะสงสาร เพราะตราบใดที่ยังกำจัดอวิชชาไม่ได้ อกุศลธรรมทั้งปวงก็ยังดำรงอยู่ได้ ทำให้สัตว์ทั้งหลายยังทำบาปต่อไป อวิชชาถูกกำจัดได้ด้วยอรหัตตมรรค
(จากหนังสือ พุทธภาษิต ฉบับเรื่องเล่าขยายความ สำนักพิมพ์รติธรรม)
ที่สุดที่น่าศึกษาคือคำว่า วิชชา อวิชชา ซึ่งเกิดกับใจคน จิตใจคนนี้จึงเป็นสิ่งมหัศจรรย์ ที่น่าศึกษา น่าค้นคว้าอย่างยิ่ง
การศึกษาและปฏิบัติธรรมนั้น มีทั้งชั้นต้น ชั้นกลาง และชั้นสูง สำหรับผู้ที่ก้าวสู่ชั้นสูงนั้นมี แต่เป็นคงคนส่วนน้อยในโลกนี้ คนส่วนใหญ่อยู่ในระดับชั้นต้น หรือชั้นพื้นฐาน ซึ่งความต้องการพื้นฐานคือสุขกายสบายใจ
การที่เรามาฝึกใจนี้เป็นเรื่องใหญ่ เป็นเรื่องสำคัญ มีผลประโยชน์มหาศาลทั้งต่อตนและสังคมที่ต่อเนื่อง ยุคนี้สมัยนี้ถือว่าเรานั้นโชคดีมาก เรียกว่าพร้อมที่จะศึกษาและปฏิบัติธรรม ธรรมที่สำคัญในการฝึกใจนั้นคือ สมาธิ เป็นเรื่องที่ศึกษาและปฏิบัติได้ง่ายมากในยุคนี้สมัยนี้ เปรียบดังเทคโนโลยีซึ่งพัฒนาไปอย่างรวดเร็ว และไม่หยุดนิ่ง สมัยนี้ นอกจากใช้สวิทซ์ในการเปิดปิดอุปกรณ์ไฟฟ้าแล้ว ยังมีรีโมทคอนโทรล ผู้ที่คิดค้นนั้นได้คิดค้นและพัฒนามาอย่างยาวนานหลายชั่วอายุคน การทำสมาธิก็เช่นเดียวกัน ได้ค้นพบกันมาแล้วเป็นพันปี พัฒนามาถึงยุคปัจจุบัน สมาธิเป็นเรื่องที่เรียนรู้ได้ไม่ยากแล้ว ที่เคยว่าลี้ลับ ก็ถูกเปิดเผยมาแล้วโดยครูบาอาจารย์ เพียงแค่ให้โอกาสน้อมเข้ามาสู่ตน ให้เวลาแต่ละวันเพียงเล็กน้อย ไม่กระทบกิจการงาน ไม่ยุ่งยาก เป็นเรื่องสำคัญที่ยิ่งใหญ่ หากเราให้เวลาในการทำสมาธิ อย่างสม่ำเสมอ ในเบื้องต้น ท่ามกลางเราได้พัฒนาสติและปัญญาให้สมบูรณ์บริบูรณ์ขึ้น และที่สุดแห่งความงอกงาม คือ วิชชาประเสริฐสุด
ขอความสุขและสำเร็จมีกับทุกคนทุกท่านด้วยเทอญ
รังสรรค์ อินทร์จันทร์
ที่ปรึกษา งานพัฒนาบุคคลสู่ความเป็นเลิศ
16/05/59
ใส่ความเห็น